این در شرایطی است که طی هفتههای اخیر، افزایش تنشهای منطقه و ریسکهای سیاسی، مهمترین دلیل در شکل گیری فضای هیجانی و انتظاری در بازار ارز بود و کارشناسان اقتصادی تاکید داشتند با فروکش کردن التهابات غیراقتصادی و کاهش تنشها در منطقه، شاخص ارزی به روند قبلی بازخواهد گشت.
صمد حسن زاده، رئیس جدید اتاق بازرگانی ایران نیز در گفتوگویی با اشاره به نوسانات اخیر در بازار ارز اظهار کرده بود: عدهای از دشمنان در تلاش هستند با انتشار اخبار نادرست در اقتصاد ایران و بازارهای مالی، التهاب ایجاد کنند، افزایش قیمت ارز و طلا در روزهای گذشته نیز به همین دلیل بود و نباید برای این التهابات در بازارهای ایران دنبال دلیل علمی و اقتصادی گشت. وی افزود: تدابیر دولتمردان و بانک مرکزی به زودی تاثیر خود را در بازار ارز نشان خواهد داد و قیمتها به محدوده هفتههای گذشته بازمیگردد، در همین چند روز اخیر نیز شاهد کاهش قیمتها بودهایم.
۶۳ درصد حوالههای دلار مشتری نداشت
روز شنبه، چهاردهم بهمن ماه ۱۴۰۲ در معاملات سامانه نیما، در مجموع معادل ۳۶۴ میلیون و ۶۰۰ هزار دلار حواله ارزی عرضه که از این میزان ۱۳۵ میلیون و ۵۰۰ هزار دلار آن معاله شد. به این ترتیب، حدود ۶۳ درصد از مجموع حوالههای ارزی عرضه شده در سامانه نیما، یعنی ۲۲۹.۱ میلیون دلار مشتری نداشت و فقط ۳۷ درصد حوالههای عرضه شده معامله شد.
رئیس کل بانک مرکزی در جلسه شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی گفت: سال گذشته شاهد نوسانات شدید نرخ ارز بودیم و سیاستهای مختلفی را اعمال کردیم تا نوسانات را به حداقل برسانیم و مرکز مبادله بر همین اساس تاسیس شد و عمده عرضه و تقاضا در مرکز مبادله از سوی تولیدکنندگان است؛ بنابراین، تاکنون ۵۹ میلیارد دلار ارز در مرکز مبادله تامین شده که ۶۰ درصد بیشتر از متوسط چهار سال گذشته است و ۱۰ درصد نسبت به دوره مشابه سال گذشته افزایش پیدا کرده است.
فرزین افزود: در خصوص نرخ هم هرچند بازار غیررسمی بیشتر به بازار داراییها علامت میدهد، متاسفانه به دلیل تلاطمات سیاسی در ماه گذشته، نوساناتی داشتیم و همانطور که گفتیم، با آرام شدن هیجانات سیاسی، نرخ ارز کاهش مییابد، در روزهای گذشته شاهد روند کاهشی نرخ ارز بودیم.
وی اضافه کرد: در بانک مرکزی تلاش کردهایم نرخ ارز را در محدودهای در بازار غیررسمی تثبیت و در مرکز مبادله نیز با یک نرخ شناور آن را تثبیت کنیم تا نیازهای وارداتی کشور از طریق مرکز مبادله تامین شود.
رئیس کل بانک مرکزی ابراز داشت: در حوزه سیاستهای بانکی طبیعی است برای کنترل ارز باید ریال را نیز کنترل کنیم؛ بنابراین، در چارچوب سیاستهای تثبیت، یکی از سیاستها رساندن نرخ رشد نقدینگی به نرخ ۲۵ درصدی بود.
فرزین اضافه کرد: با ثبات در متغیرهای اقتصاد کلان، تجار هم میتوانند در این شرایط بهتر فعالیت کنند. برای ایجاد ثبات اقتصادی از ابزارهای لازم نیز در بازار پول و ارز استفاده میکنیم و تصمیم داریم به زودی ارز بازار سلف یا همان فروارد را در مرکز مبادله ایجاد کنیم و از این طریق ارز را پیشفروش میکنیم. سعی میکنیم در ابتدا با حداقل یک ماه شروع کنیم و سپس دوره پیش فروش را طولانیتر میکنیم.
رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: از ابتدای سال تاکنون فاصله زمانی تامین ارز کاهش پیدا کرده است، اما همچنان تا حدی بینظمی وجود دارد، ولی بخشی از این بی نظمی اختلالاتی در عرصه تجارت و عدم نظم این حوزه است.
فرزین گفت: نرخی که کانالها ارائه میدهند نرخ واقعی ارز در کشور نیست، بلکه نرخ پولشویی و قاچاق است که در این کانالها معامله میشود.
رئیس کل بانک مرکزی عنوان کرد: نرخ ارز کشور نرخی است که اعلام میکنیم و حاضریم آن را بپردازیم و تامین ارز را نسبت به سال گذشته ۱۰ درصد بیشتر کرده ایم و همچنین نسبت به چهار سال گذشته ۶۰ درصد بیشتر تامین ارز کرده ایم.
وی اضافه کرد: نرخ مرکز مبادله بر اساس توافق شکل میگیرد. در خصوص برخی خشکباریها و کالاهای صادراتی توافق کردهایم که حتی با نرخی بالاتر از ETS خریداری کنیم. نرخی که تا پریروز ۵۹ تومان بوده، اما امروز ۵۵ تومان شده، نرخ ارز کشور نیست.
فرزین بیان داشت: برای حمایت از صادرات از روشهای مختلفی استفاده میکنیم و حتی راهکارهایی مانند توافق صادرات در برابر واردات نیز وجود دارد.
رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: برای ایجاد اطمینان خاطر در حوزه نوسانات نرخ ارز از ابزار سلف و ابزارهای دیگر در مرکز مبادله استفاده میکنیم. در گذشته بیشتر نیاز کشور درهم بود و سعی کردهایم یوان را با درهم سواپ کنیم و امروزه میزان عرضه درهم و یورو بیشتر از میزان تقاضاست.