گیلان شهر /یونس سال ۱۲۵۷ شمسی در محله استادسرای روستای کسماء نزدیک شهر رشت متولد شد. پدرش میرزا بزرگ نام داشت به همین خاطر مردم یونس را میرزا کوچک صدا می زدند، نامی تا پایان عمر بر او ماند. یونسف پس از آموختن خواندن و نوشتن در مکتبخانه در سن نوجوانی وارد حوزه علمیه رشت شد و به تحصیل علوم اسلامی مشغول شد. او در مدرسه حاجی حسن صالح آباد و مدرسه جامع رشت به یادگیری ادبیات عرب، منطق، فقه و اصول مشغول شد و مدتی هم در یکی از حجره های طبقه اول مدرسه نایب الصدر بازار زرکشان ساکن شد. یونس تحصیلات مقدماتی را تا ۱۴ سالگی در رشت به پایان رساند و تا ۲۸ سالگی که به درجه اجتهاد رسید تحصیلات تکمیلی را فرا گرفت و پس از رسیدن به درجه اجتهاد به طلاب جوان در حوزه های علمیه قزوین و تهران درس خارج فقه و اصول آموزش داد.
میرزا کوچک در جوانی تحت تاثیر افکار انقلابی و سیاسی آیت الله جوانی به اسم سید عبدالوهاب صالح ضیاءبری از شاگردان آخوند خراسانی که جزو جوان ترین مجتهدان گیلان بود، با مسائل سیاسی روزگار خود آشنا شد و به صف مشروطه خواهان که در تاریخ ۱۴مرداد ۱۲۸۵ نهضتش راه افتاده بود پیوست. این آیت الله جوان تنها راه مقابله با ظلم محمدعلی شاه قاجار را مبارزه مسلحانه تشخیص داد.
