ساخت تالار مرکزی رشت به عنوان یکی از زیر ساخت‌های فرهنگی و با هدف ارائه بستر مناسب برای انجام فعالیت های فرهنگی هنری در سال ۱۳۸۶ آغاز و اسفند ماه ۹۷ افتتاح شد که در مدتی کوتاه با همه‌گیری ویروس کرونا تعطیل شد، اما آنچه بیش از همه مانع فعالیت این مجموعه فرهنگی شده است، گیر و دار تصمیم‌گیری‌های بین دستگاهی بود که تاکنون نیز ادامه دارد.
پروژه فرهنگی تالار مرکزی رشت که آماده بهره برداری است با نظارت اهالی فرهنگ،مسئولیت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، تامین اعتبار از محل منابع ملی فرهنگی و در زمینی به مالکیت شهرداری ساخته شد و همین مسئله نیز تبدیل به مانعی گردید که چه نهادی باید تولیت و مدیریت آن را برعهده بگیرد؟
نوزدهم آبان ماه نیز پس از ۲ سال تعطیلی نشست مشترکی با حضور مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان و شهردار رشت به منظور بازبینی در نحوه بازگشایی تالار مرکزی رشت برگزار شد، که در این نشست از سوی هر دوطرف به در نظر گرفتن منفعت استان با رعایت کامل قانون تاکید شد اما نتیجه نهایی به جلسات آینده در روزهای آتی موکول شد.
خروجی جلسه ۱۹ آبان که در کلام مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان و شهردار رشت امید بخش بود، حاکی از نزدیکی هردوطرف برای حل مناقشه فی مابین بود و طرفین بر ارجحیت و محوریت منافع عمومی بر منافع دستگاهی تاکید کردند. سخنان شهردار و مدیرکل حکایت از ایستگاه پایانی بلاتکلیفی تالار مرکزی داشت و انتشار این جلسه تنفسی راحت برای اهالی فرهنگ مرکز استان گیلان بود.
چشم امید مدیرکل و شهردار به یکدیگر
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان در نشست ۱۹ آبان بیان کرد:بازگشایی تالار مرکزی رشت با در نظر گرفتن منفعت و صلاح استان،شهر و اهالی فرهنگ و هنر، اهتمام ویژه شهرداری را می طلبد.
فیروز فاضلی افزود: جلسات متعددی برای بازگشایی این تالار برگزار شد اما امروز بازگشایی دوباره این مکان عظیم فرهنگی هنری که به نوعی آبروی استان تلقی می شود نیازمند اهتمام ویژه شهرداری است.
شهردار رشت نیز در این جلسه تاکید کرد: نمی خواهیم آینده در راستای اجرای فرآیند کاری و بازگشایی تالار مرکزی استان مدیران و کارکنان ۲ دستگاه به لحاظ قانونی دچار مشکل و یا مورد مواخذه نهادهای نظارتی قرار گیرند.
سید امیرحسین علوی با بیان اینکه بزرگترین نقص سیستم های اجرایی ضعف تصمیم گیری است، افزود: شایسته نیست ۲ نهاد اجرایی نتوانند در چارچوب قانون موضوعات را حل و فصل نمایند و به یک تصمیم مشترک برسند.
علوی گفت: نگاه کارشناسی۲ دستگاه بر این موضوع استوار است که نفع سازمانی خود را لحاظ کنند، اما رویکرد جدید در فرآیند تصمیم بازگشایی تالار یادشده می بایست در نظر داشتن منفعت عمومی باشد.
تالار مرکزی در آستانه بن بستی دیگر
با وجود امیدهای ایجاد شده برای بازگشایی تالار مرکزی، در تازه‌ترین اخبار به گزارش روابط عمومی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان نشست مسئولان این اداره کل با مسئولان شهرداری رشت که قرار بود روز چهارشنبه سوم آذرماه برگزار شود به دلیل حضور نیافتن شهردار بی‌نتیجه ماند.
بنا به این گزارش، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان در پاسخ به درخواست دوباره کارشناسان شهرداری رشت مبنی بر واگذاری تالار بدون ترک تشریفات به آنها، گفت: به دلیل نداشتن بالابر و ماشینری به هیچ عنوان حاضر به امضای ترک تشریفات نیستم و پیش از این هم درخواست وزارتخانه برای ترک تشریفات به موسسه فرهنگ و هنر را قبول نکرده بودم.
فیروز فاضلی دوباره از شهرداری خواست با حفظ مالکیت زمین برای واگذاری تالار براساس ماده ۲۷ به بخش خصوصی موافقت کند که به دلیل نبود شهردار، کارشناسان شرکت کننده در جلسه این تصمیم را خارج از اختیار خود دانستند و در حیطه‌ی اختیارات شهردار عنوان کردند.
همچنین در خبر منتشر شده جلسه روز گذشته اداره کل فرهنگ و ارشاد مدعی شد که سیدامیرحسین علوی شهردار رشت ۱۳ روز پیش در جلسه‌ای فوق العاده در این خصوص، قول داده بود که طی مدت ۱۰ روز به یک جمع بندی در خصوص تعیین تکلیف مشکل ۲ مالکیتی زمین این تالار برسند.
حال گویا قصه پر غصه تالار مرکزی بار دیگر با همان حکایت همیشگی و موانع گذشته روبرو شده است و طرفین هنوز به نقطه ای مشترک نرسیدند. سخنان مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی و غیبت شهردار در نشست روز گذشته نشان می دهد هنوز نیز منافع و قواعد نهادی بر منافع عمومی و فرهنگی ارجحیت دارد و کماکان باید بسته بودن درهای این مجموعه فرهنگی را تماشاگر باشیم.
دود مناقشات دستگاهی به چشم هنرمندان گیلان
تداوم مناقشات شهرداری و اداره کل فرهنگی و ارشاد در حالی است که بزرگترین مشکل هنرمندان شاخه های متعدد هنری گیلان کمبود فضا مطرح می شود؛ بطوریکه رئیس انجمن نمایش گیلان، نداشتن سالن های اختصاصی را برای تمرین و اجرا را بارزترین مشکل هنرمندان تئاتر استان دانسته و گفت: مشکلات تئاتر استان همچنان به قوت خود باقیست و تکلیف مجتمع ها و سالن های نمایشی استان مشخص نشده است.
محمد علی صادق حسنی تاکید کرد: نداشتن جایگاه های تخصصی برای فعالان تئاتر معضلی بزرگ برای استان هنرمند خیز گیلان محسوب می شود و این درحالیست که برای حل این موضوع در استان هایی چون کرمان، مدیران ارشد استان چون استاندار ورود و شهرداری ها را مکلف کردند که پلاتوهای اختصاصی برای هنرمندان جانمایی کنند که شهرداری ها هم پلاتوهای اختصاصی ساختند و در اختیار هنرمندان قرار دادند و حاصلش اتفاقات مثمری شد که در برآیند کاری این استان ها به چشم می خورد.
پژوهشگر، مدرس و کارگردان تئاتر نیز اظهار داشت: گیلان و رشت که کلان شهر محسوب می شود، فاقد فرهنگسرا و حتی پلاتو نمایش است، این در حالی است که وجود مکان های فرهنگی ارتباط مستقیمی با کاهش آسیب های اجتماعی دارد.
محمد پورجعفری با بیان اینکه خوشایند نیست، برای گیلانی که داعیه دار فرهنگ و هنر است پلاتو استاندارد نمایش نداشته باشد همه امکانات و بخش مهمی از بودجه در مرکز تجمیع شده است و این باعث می شود بخش عمده ای از نخبگان فرهنگی ناچار به مهاجرت شوند.
بزرگترین دغدغه هنرمندان کمبود فضای فرهنگی مطرح می شود اما همچنان بازگشایی بزرگترین تالار مرکزی شمال کشور که در مرکز استانشان قرار دارد در گیر و دار تصمیم‌گیری‌ها بلاتکلیف مانده است.
مناقشات اداره کل فرهنگ و ارشاد و شهرداری رشت نشان میدهد که مشکل تالار مرکزی رشت در شرایط کنونی در این سطح قابل حل نیست و باید در نهادی بالادستی مورد پیگیری قرار گیرد.
طرح مطالعاتی پروژه کتابخانه مرکزی رشت از سال ۸۰ آغازشد؛ بزرگترین تالار مرکزی شمال کشور در رشت با بیش از ۷۰۰ میلیارد ریال سرمایه‌گذاری پس از ۱۱ سال ۱۵ اسفند ۹۷ به بهره‌برداری رسید و اکنون نیز ۲ سال خاک تعطیلی بر آن نشسته است.
تالار مرکزی رشت با ۱۹ هزار متر مربع مساحت و ۱۵ هزار مترمربع زیربنا و ظرفیت هزار و ۴۰۱ نفر در صورت بهره برداری ظرفیتی عظیم برای فرهنگ و هنر استان محسوب می شود.
